Patrząc na dzisiejszy budynek Zespołu Szkół w Leśnicy, który powstał w latach 1968 –1972, trzeba pamiętać, że południowe skrzydło zbudowano na bazie budynku z roku 1911. Od tego bowiem roku Szkoła Ludowa 1 klasowa mieszana w Kraju Galicji zaczęła funkcjonować we własnym budynku. Do szkoły wchodziło się wejściem frontowym, z którego korzystali tylko uczniowie.
W budynku była jedna izba o długości 8.50 m, szerokości 5. 70 m i wysokości 3.70 m z trzema oknami wychodzącymi na południe, jeden korytarz. W sieni znajdowała się mała umywalka. Ciekawostką jest, że w klasie była jedna spluwaczka i jeden kosz do papierów. Nie było rolet ani zasłon. Wyposażenie stanowiły ciepłomierz, tablica, stół na stopniu, jeden piec. Ławki były drewniane czteroosobowe, podłoga drewniana sosnowa. O czystość sali szkolnej dbano w ten sposób, że „codziennie po nauce zamiatano, rano ścierano prochy, a co miesiąc się odkurzało” (np. w 1928 r. robił to Jan Mąka z dziećmi).
Koło budynku znajdował się dziedziniec trawnikowy, z którego dzieci mogły korzystać bez przeszkód. Był też ogród , 8 metrów od ustępów z 2 sedesami, oraz studnia głęboka z pompą, przykryta.
Lokalu też czasami używano na odczyty albo na wykłady dla ludności.
Z czasem budynek, a właściwie klasa, nie wystarczała do pomieszczenia wszystkich uczniów, dlatego np. w roku szkolnym 1928/29 wynajęto izbę u Józefa Pająka o długości 4. 50 m, szerokości
4. 50 m, wysokości 2. 50 m, z 2 oknami południowymi wychodzącymi na dziedziniec.
Warto też na podstawie dostępnych źródeł przytoczyć nazwy szkoły i przynależność administracyjną w latach 1907 – 1931.
Rok szkolny |
Nazwa szkoły |
Przynależność administracyjna |
1907/08 1908/09 |
Szkoła ludowa jednoklasowa mieszana w Leśnicy. |
Brak zapisów w księgach |
1909/10 1910/11 |
Szkoła ludowa jednoklasowa w Leśnicy. |
Kraj Galicja. Okręg szkolny w Nowym Targu |
1911/12 1912/13 |
Szkoła ludowa jednoklasowa mieszana pospolita. |
Kraj Galicja. Okręg szkolny w Nowym Targu |
1913/14 |
Szkoła ludowa jednoklasowa mieszana w Leśnicy. |
Kraj Galicja. Okręg szkolny w Nowym Targu |
1914/15 1915/16 |
Szkoła ludowa jednoklasowa mieszana w Leśnicy. |
Okręg szkolny nowotarski Nowy Targ |
1916/17 |
Kraj Galicja. Okręg szkolny w Nowym Targu. |
Okręg szkolny nowotarski Nowy Targ |
1917/18 1918/19 1919/20 1920/21 |
Szkoła ludowa jednoklasowa mieszana w Leśnicy. |
Okręg szkolny nowotarski Nowy Targ |
1921/22 1922/23 1923/24 |
Szkoła Powszechna jednoklasowa w Leśnicy. |
Rzeczpospolita Polska Powiat Nowy Targ |
1924/25 |
Szkoła Powszechna jednoklasowa w Leśnicy. |
Okręg szkolny krakowski |
1925/26 |
Szkoła Powszechna jednoklasowa mieszana.
|
Okręg szkolny Nowy Targ |
1926/27 1927/28 1928/29 1919/30 |
Szkoła Powszechna dwuklasowa im. Św. Stanisława Kostki w Leśnicy. |
Kuratorium okręgu Szkolnego w Krakowie Powiat Nowy Targ |
1930/1931 |
2 klasowa Publiczna Szkoła Powszechna im. Św. Stanisława Kostki w Leśnicy. |
Rzeczpospolita Polska Powiat Nowy Targ |
Od września 1999r. nazwa szkoły brzmi: Zespół Szkół Szkoła Podstawowa im. św. St. Kostki i Gimnazjum w Leśnicy i podlega pod Kuratorium Oświaty w Krakowie, Oddział w Nowym Targu. Administracyjnie należy do gminy Bukowina Tatrzańska i powiatu tatrzańskiego.
Posiadając źródła mówiące o historii szkoły w Leśnicy, nie sposób pominąć wiadomości dotyczących nauczanych przedmiotów i skali ocen. Oto przedmioty nauczania w latach 1910 – 1918; religia, czytanie, pisanie, język polski, rachunki w połączeniu z nauką o formach geometrycznych, śpiew.
A tak przedstawiała się skala ocen z nauczanych przedmiotów i z zachowania: chwalebne, zadawalające, odpowiednie, mniej odpowiednie, nieodpowiednie, pilności: wytrwała, zadawalająca, dostateczna, niejednostajna, mała.
Natomiast w latach 1927 – 1929 nauczane przedmioty to: religia, język polski, rachunki z geometrią, rysunki, roboty ręczne, śpiew, ćwiczenia cielesne. Skala stopni ze sprawowania: bardzo dobry, dobry, odpowiedni, nieodpowiedni, z nauki przedmiotów: bardzo dobry, dobry, dostateczny, niedostateczny, wynik ogólny: bardzo dobry, dobry, dostateczny, niedostateczny.
Od 1939 r. do 1952 r. istnieje luka w informacjach na temat działalności szkoły, ponieważ brakuje ksiąg i kronik , które stanowią cenne źródło wiadomości związanych z działalnością szkoły.
W 1952 r. stan szkoły był opłakany. Szkoła posiadała cztery sale lekcyjne, w których panowała niska temperatura, z dziurawych pieców dym wydostawał się do klas. Cześć okien nie miała szyb, a obejście szkoły było zaniedbane. Ówczesny kierownik szkoły, Edward Zarębski rozpoczął prace związane z uporządkowaniem obejścia szkoły, gromadził materiał na nowy płot.
W 1953 r. nauczyciele rozpoczęli walkę o frekwencję uczniów i wyeliminowanie drugoroczności. Działka szkolna została otoczona płotem.
Od 1956 r. czyniono starania o elektryfikację wsi. Prąd do szkoły został doprowadzony w 1958 r., a we wrześniu w szkole zabłysło światło po raz pierwszy. Na przełomie 1960/61 r. odnowiony został stary budynek szkoły . Szkoła otrzymała pomoce naukowe. Zostały również wymienione wszystkie podłogi, w budynku nauczycielskim nowy fundament, na piętrze wykończono jeden pokój mieszalny. W 1962 r. oddano do użytku drugi pokój mieszkalny w budynku nauczycielskim. Odnowiony został budynek szkolny i nauczycielski.
W październiku 1964 r. szkoła otrzymała telewizor, jako nagrodę za zbiórkę na Społeczny Fundusz Budowy Szkół oraz zakupiony został projektor filmowy. W szkole 12 października 1965 r. zadzwonił po raz pierwszy telefon.
W 1956 r. został powołany do życia Komitet Wykupu Parceli Budowlanej pod nową szkołę.
W 1966 r. szkoła otrzymała podziękowanie za obserwację hydrologiczną studni w latach 1964- 65. Materiały z tej obserwacji stanowiły cenne informacje dla prac naukowych prowadzonych na terenie Podhala przez Katedrę Hydrologii Uniwersytetu Warszawskiego.
W roku szkolnym 1966/ 67 został wprowadzony 8 klasowy system nauczania. W tym roku szkoła wygrała konkurs na najlepsze lodowisko wybudowane w czynie społecznym w województwie krakowskim. Szkoła posiadała 4 sale lekcyjne, a 3 były wynajmowane, pracownię techniczną, działkę przyrodniczą i podwórko do ćwiczeń na świeżym powietrzu. Wybudowano skocznię do ćwiczeń lekkoatletycznych i wynajęto plac pod boisko do piłki ręcznej od pani Zofii Szewczyk. W roku następnym wykupiono 20 arów pod boisko, które już wcześniej istniało, oświetlone zostało lodowisko.
W 1968 r. powołany został Komitet Budowy Szkoły Podstawowej w Leśnicy. W skład Komitetu weszły następujące osoby; Andrzej Kalata – kierownik szkoły. Józef Rzadkosz – przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego, Józef Marek – członek Komitetu Rodzicielskiego, Stanisław Liptak- przewodniczący GRN w Groniu, Stanisław Mąka – sołtys wsi Groń. Na wniosek Komitetu Budowy Szkoły Podstawowej w Leśnicy, Wydział Oświaty włączył rozbudowę szkoły do planu na rok 1969.
Mieszkańcy Leśnicy wykonali czyn społeczny na kwotę 204 tyś. zł. W ramach tych prac dostarczono 150 m3 kamienia, 80 m3 drewna oraz przygotowano wykop pod nowe skrzydło. Wiosną 1969 r. przystąpiono do dalszych prac, wykonano mury piwniczne i płytę. Plan rozbudowy szkoły przebiegał w dwóch etapach. Pierwszy etap obejmował dobudowę do starego budynku. Drugi etap stanowiła rozbudowa piętra na budynku starym.
W szkole nadal panowały trudne warunki lokalowe. W czasie rozbudowy, a właściwie budowy nowego piętrowego budynku, lekcje odbywały się w wynajętych pomieszczeniach ( było ich 6) tj. u Stanisława Furczonia „ Madziara” – 2 izby, na grapie ( stary drewniany góralski dom, ogrzewany piecami ) u „ Frani” 2 izby. U Jana Bafii, który był woźnym w szkole, a obecnie z cała rodzina mieszka w USA – 1 izba. U „ Bygi” Gała – 1 izba.
W budynku drewnianym, który w 1999 r. został sprzedany, a rozebrany i przewieziony w inne miejsce w październiku 2003 r., była 1 sala lekcyjna z lewej strony korytarza, kancelaria, oraz mieszkanie nauczyciela składające się z kuchni i 2 pokoi, na pięterku również były mieszkania dla nauczycieli. Na wiosnę w klasach trudno było utrzymać czystość z powodu błota, które znajdowało się wokół wynajętych pomieszczeń.
W 1970 r. przewodniczącym GRN został dotychczasowy kierownik szkoły Andrzej Kalata, obowiązki kierownika szkoły objęła jego żona, Maria Kalata. Po likwidacji GRN na stanowisko kierownika szkoły powrócił Andrzej Kalata. Pełnił funkcje do 1991 r., kiedy przeszedł na emeryturę.
Budowa szkoły, przerwana 20 IX 1969 r., została wznowiona 15 VI 1970 r. – skończono mury piętra. Prace ciesielskie wykonała grupa pana Józefa Rzadkosza. Blacha na dachu została położona przez Józefa Trybułę z Gronia – Kobylarzówki. Przed zimą założono rynny. W roku szkolnym1970/ 71 szkoła wygrała konkurs SKO w powiecie nowotarskim. W kolejnym roku szkolnym ustalono termin zakończenia budowy na czerwiec 1972 r., a tymczasem zostały wykonane wylewki w piwnicach, tynki w całym budynku, oszklono okna i drzwi. We wrześniu 1971 r. wykonano instalację wodno – kanalizacyjną i CO. Roboty zostały zakończone w kwietniu 1972 r. Prace porządkowe wokół szkoły wykonali mieszkańcy Gronia i Leśnicy w czynie społecznym oraz młodzież szkolna wraz z nauczycielami. Wybudowano również w czynie społecznym zbiornik na wodę . Wodę ze zbiornika pobierają do dnia dzisiejszego lokalni mieszkańcy i szkoła.
W 1972 r. dzieci i młodzież rozpoczęła naukę w nowym budynku. Było 6 sal i 2 klaso - pracownie ( filologiczna i fizyczno – chemiczna ).
W roku szkolnym 1972/73 po raz pierwszy w historii szkoły wszyscy uczniowie dostali się do szkół ponadpodstawowych ( liceum – 2 , technikum – 2, ZSZ – 10, ZSR – 10 ).
Szkoła nie otrzymała środków finansowych na wyposażenie. Dzięki koloniom ze Strzelec Opolskich, z Zakładów Wapienno - Cementowych w roku szkolnym 1976/ 77 ogrodzono teren szkoły, wykupiono parcelę pod boisko do kosza , wykonano nowe bandy na lodowisku. Dwa lata później wykonano remont budynku, odmalowano pomieszczenia szkolne.
Od 1 września 1999 r. po reformie oświatowej szkoła funkcjonuje jako Zespół Szkół Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Leśnicy, dyrektorem był mgr inż. Marek Pietrzak. W tym budynku, który przeznaczony był na 8 klas szkoły podstawowej, uczyli się gimnazjaliści i dzieci szkoły podstawowej. Pierwsze 3 lata połączonych szkół sprawiły, że budynek stał się za ciasny. Lekcje trwały do godz.17. 35. Sytuację poprawiło nieco wydzierżawienie budynku parafialnego - salki katechetycznej na potrzeby uczniów z klas 0 – III.
Władze gminy, sołtysi, radni i rodzice podjęli decyzję o budowie gimnazjum. Wybrano miejsce w samym centrum wsi. Budowa ruszyła w 2002r. Napotykano na wiele przeszkód: był to teren zalewowy, wymagał zabezpieczeń, co wiązało się z dodatkowymi kosztami i czasem, który się wydłużał.
W roku szkolnym 2005/2006 funkcję dyrektora szkoły pełniła p. mgr Krystyna Kwak. Od roku szkolnego 2006/2007 dyrektorem szkoły jest p. mgr Magdalena Domańska, a wicedyrektorem p. mgr Maria Kukuczka.
W ostatnich latach szkoła zyskała zespół boisk sportowych, salę gimnastyczno - korekcyjną wyposażoną dzięki sponsorowi panu Stanisławowi Bafii. Od lipca 2008 r. obiekt Zespołu Szkół w Leśnicy jest monitorowany.
W roku 2009 miało miejsce przywrócenia imienia szkole podstawowej.
Nadszedł magiczny rok 2013, wiosna, lato i wrzesień, kiedy uczniowie mogli rozpocząć rok szkolny w nowym, pięknym budynku gimnazjum.
Opracowanie pochodzi z publikacji „ Obrzędowość religijna i wypas kulturowy owiec Karpatach” autorstwa nauczycieli pracujących w Zespole Szkół w Leśnicy: Marioli Ziemianek, Celiny Sordyl, Marii Dudek , Krystyny Kustwan i Renaty Sproch, uzupełnione o ostatnie informacje.